Fela Kuti – Je nwi Temi

De Nigeriaanse muzikant en politiek activist Fela Kuti (1938-1997) is een fenomeen. Hij wordt door zijn ouders voor studie naar Londen gestuurd en kiest daar voor de muziek. Hij keert terug naar Nigeria net na de onafhankelijkheid.

Kuti ontwikkelt de muziekstijl afrobeat, een combinatie van jazz, Yorubaanse muziek (Nigeriaanse drummuziek) en funk. Hij is ook politiek actief en hij sticht in de Nigeriaanse hoofdstad Lagos een eigen staat, de Kalakuta Republic. Hij zet er een hek omheen en heeft er zijn eigen commune. Hij brengt er in 1977 zijn album Zombie uit, een felle aanval op het leger dat het in zijn ogen corrupte Nigeriaanse bewind slaafs dient. Als antwoord brandt een duizendtal soldaten Kalakuta tot op de grond toe af. Mensen worden mishandeld, Fela Kuti ook, vrouwen worden verkracht en zijn moeder wordt uit een raam gegooid en overlijdt aan haar verwondingen.

Fela Kuti is een radicaal en het helpt om die context te kennen als je naar zijn muziek luistert en zijn optredens bekijkt. Hij wordt de stem van Afrika in het algemeen. Waar Bob Marley gematigder klanken liet horen met zijn reggae, spuwt Kuti zijn teksten in het rond. Hij heeft het voorzien op iedereen die zijn continent uitbuit, Afrikaans of niet- Afrikaans. Op zijn album Black President lanceert hij een vlijmscherpe aanval op de Amerikaanse International Telephone And Telegraph (company), afgekort als I.T.T. De firma wordt door Fela omgedoopt in International Thief Thief. Hij stelt in een interview met muziekblad OOR;

‘Die Amerikanen zijn motherfuckers, man. Ze kijken neer op Afrika en doen alsof wij allemaal menseneters zijn.’

Privé trekt hij ook zijn eigen plan. Hij trouwt 27 vrouwen die vaak allemaal meegaan op zijn tournees. Zij fungeren ook als danseressen bij zijn optredens. Hij treedt wereldwijd op en met grote sterren, maar geeft zijn optredens uiteraard ook in Afrika.

Bovenstaande video is er een voorbeeld van. Het nummer heet Je nwi Temi en dat staat voor Knevel mij niet ofwel Maak ons niet monddood, maar het gaat vooral om de beleving van zijn optreden. Het regent dat het giet maar optreden zullen ze, soms tot ze in trance zijn en let vooral op het spel van de saxofonist. Een fenomeen, Kuti, die in 1997 al overleed aan de gevolgen van aids.

Plaats een reactie