Categorie archief: Barokmuziek

Igorrr – ieuD

Igorrr is het alter ego van de Franse muzikant Gautier Serre (1984). Onder de naam Igorrr combineert hij een variëteit aan muziekstijlen, zoals barokmuziek, opera, black metal en triphop. Voeg daarbij zijn visueel verzorgde, aantrekkelijke en soms gekmakende videowerk en we hebben te maken met een, in mijn ogen, volstrekt originele artiest.

De muziek, daar moet je van houden en dat doe ik dus. Ik zet het niet de hele dag op maar gedoseerd en dan geniet ik van zijn werk. Zelf zegt hij daarover;

I just want to make the music I love, without asking myself if it’s gonna be too complex or too far from what people like. I want to make the music which has sense to me, with no restrictions, like a big party with metalheads, electronic nerds, classical- and baroqueheads and gypsy violinists getting drunk and joining together to bring the best of every genre

Bovenstaand nummer ieuD is precies zo’n mix van stijlen. Ik hoef u geen songteksten te verschaffen, er wordt een verzonnen taal gezongen. Het nummer staat op zijn album Savage Sinusoid uit 2017. Het artwork van bovenstaande video is verzorgd en is in dit geval rustig aan de ogen. Wilt u wat meer visuele actie, probeert u vooral zijn nummer Very Noise eens uit; als u met de ogen knippert bent u drie uur aan editing verder.

Jean-Philippe Rameau – Les Indes galantes

Rond 1730 was het populair om opera’s in de vorm van balletopera’s te baseren op mythologische thema’s. Jean-Philippe Rameau (1683-1764) deed dat ook in Les Indes galantes maar weefde er aspecten van de liefde in exotische oorden doorheen. Het woord ‘Indes’ in de titel verwijst naar ‘Indiërs’, die in dit geval staan voor de bewoners van ieder niet bestaand of exotisch land.

Les Indes galantes bestaat uit vier aktes, te weten Le Turc généreux (De genereuze Turk), Les Incas du Pérou (De Inca’s uit Peru), Les Fleurs (De bloemen) en Les Sauvages (De (Amerikaanse) wildernis).

Bovenstaand fragment, Danse du Grand Calumet de la Paix is een deel uit de laatste akte en het is de Dans van de Grote Vredespijp. Het speelt zich af in wouden van Noordelijk Amerika nabij Franse en Spaanse nederzettingen. Zima, de dochter van een lokaal opperhoofd verkiest de Indiaanse strijder Adario boven de attenties van twee Franse en Spaanse officiers. Daar komt gedoe van maar uiteindelijk wordt de vrede hier getekend.

Ik kan er natuurlijk voor kiezen om een originele uitvoering te laten horen, zoals deze degelijke maar prima uitvoering van de Academia Montis Regalis. Toch vind ik bovenstaande video spannender. Hier heeft de Nationale Opera van Parijs het werk aangegrepen om er een bewerking van te maken en er een monument van te maken voor verbroedering en verbinding. Het laat mensen van allerlei culturen en gezindten zien die zich vinden in dezelfde muziek die niet toevallig over het maken van vrede gaat.

François Couperin – Les Barricades Mystérieuses

Les Barricades Mystérieuses van de Franse componist François Couperin (1668-1733) is een stuk voor klavecimbel waar van alles mee aan de hand is. Om te beginnen weet niemand precies hoe je het schrijft. Oorspronkelijk gepubliceerd als Les Baricades Mistérieuses (één ‘r’ in het eerste woord en een ‘i’ in het tweede woord in plaats van een ‘y’) zijn er talloze varianten in de loop van de jaren gepubliceerd.

Verder weet niemand wat de titel precies betekent. Over welke barricaden gaat het hier? Wellicht zijn ze met reden mysterieus want we zijn er nog niet uit. Er zijn kenners die verwijzen naar het vrouwenondergoed uit die tijd, de ondoordringbaarheid der korsetten. Anderen zinspelen op onopgeloste harmonieën in het stuk. Anderen zien in het pulserende ritme weer het stampen van de druiven om wijn te maken (ook omdat het Franse woord ‘barrique’ verwijst naar een ‘ton’ en ‘les barriquades’ een term was die door wijnmakers werd gebruikt). Kortom, we zijn er maar druk mee.

Dat het nummer tot de verbeelding spreekt moge duidelijk zijn. Het is een bezwerende melodie en Maarten ’t Hart beschreef het al in zijn boek Mozart en de anderen. Ook Mensje van Keulen schrijft in haar boek Geheime dame;

‘Van beneden klinkt plotseling zulke mooie, ijle pianomuziek dat ik vlug en zo zacht mogelijk de trap afloop om er beter naar te kunnen luisteren. Het is aanstekelijke muziek, vrolijk en ritmisch als dansmuziek, maar met een melancholieke ondertoon en een melodie die niet duidelijk maakt waar ze naar toe wil. Het is of het door en door kan gaan, zonder de spanning te verliezen. Het is als een dodendans, een demonische dodendans.’

Rudy Kousbroek schreef over Les Barricades:

‘Het is de muziek van een panter die alsmaar heen en weer loopt in het hok waarin hij is opgesloten.’

Ik leerde het stuk kennen door het boek Imprimatur van het schrijversduo Monaldi & Sorti, wat daarmee wat mij betreft een grote aanrader is.

Het stuk is in talloze uitvoeringen te vinden maar is geschreven voor klavecimbel. Bovenstaande uitvoering van dirigente, componiste, blokfluitspeelster én klaveciniste Hanneke van Proosdij springt er voor mij uit door de prachtige klank van het instrument. Een vol, rond geluid en zeker in de lage tonen prachtig om te horen. Ook het tempo dat Van Proosdij aanhoudt vind ik een verademing. Het stuk wordt naar mijn mening vaak te gehaast gespeeld en hier krijgt het de ruimte om te ademen. Van Proosdij laat het instrument op het einde ook uitklinken en ik snap haar tevreden lach daarna.

Jean Baptiste Lully – Marche pour la cérémonie des Turcs

De Franse componist Jean Baptiste Lully (1632-1687) werd geboren in Florence, Italië maar werd als muzikaal wonderkind door een graaf meegenomen naar Parijs. Daar ging hij werken aan het hof van de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV en vierde daar zijn grootste successen.

Deze marsmuziek, de Marche pour la cérémonie des Turcs, was bestemd voor een komedie, gecomponeerd in opdracht van Lodewijk XIV. Deze wilde een komisch Turks ballet om de band tussen Frankrijk en Turkije te versterken. Het stuk is melodisch sterk en herhaalt zich constant. Strijkers, fluiten en trommels overheersen en goede kans dat het even in je hoofd blijft hangen. Leuk om even aan het hof van Versailles te vertoeven met deze muziek.